Η εμπειρία μας στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση φαίνεται να ολοκληρώνει την πρώτη φάση της, καθώς στον ορίζοντα φαίνεται η επαναλειτουργία των δημοτικών σχολείων.
Όλο αυτό το διάστημα από την αρχή της πανδημίας και της νέας αυτής κατάστασης πραγμάτων, λίγο πολύ όλοι μας πέσαμε με τα μούτρα να μάθουμε όσα περισσότερα μπορούμε για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τη χρήση των διαθέσιμων πλατφορμών ασύγχρονης μάθησης (e-class, e-me), καθώς και των πλατφορμών σύγχρονης διδασκαλίας (αρχικά το zoom και στη συνέχεια το webex). Συνδεθήκαμε σε κάθε πιθανή τηλεδιάσκεψη με τα ΠΕΚΕΣ τους συντονιστές εκπαίδευσης και όποιο άλλο online μάθημα βρήκαμε ψάχνοντας στο αχανές διαδίκτυο. Το Facebook (ή άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) αντικατέστησαν το γραφείο καθηγητών για ενημερώσεις, ανακοινώσεις, απορίες και κάθε είδους συζητήσεις. Ξενυχτήσαμε αμέτρητες μέρες για να μπορέσουμε να συνδεθούμε στο sch και στις πλατφόρμες ασύγχρονης μάθησης (e-class, e-me) και ενώ δεν γνωρίζαμε (και ακόμη δεν γνωρίζουμε) όλες τις δυνατότητες που μας προσφέρουν οι πλατφόρμες αυτές, ψάχναμε τρόπους να τις "παρακάμψουμε" για να κάνουμε τη δουλειά μας, αφού δεν λειτουργούσαν ομαλά, και ταυτόχρονα έπρεπε να παίξουμε τον ρόλο τεχνικού στις τηλεδιασκέψεις για κάθε πιθανό πρόβλημα σύγχρονο και ασύγχρονο.
Δεν γνωρίζω να υπάρχει κάποια σχολική μονάδα που να ξεκίνησε και να "έμεινε" μόνο σε μία από τις παραπάνω πλατφόρμες. Με άλλα λόγια, λίγο πολύ όλοι πειραματιστήκαμε με τα διαθέσιμα εργαλεία και προσπαθήσαμε να βρούμε (δύσκολους) ψηφιακούς τρόπους να κάνουμε αυτά που με ευκολία κάναμε στην τάξη μας.
Και αν αυτά συμβαίνουν στο ένα άκρο, φανταστείτε τους μαθητές σας από το άλλο άκρο. Οι περισσότεροι δεν είχαν καν λογαριασμό email και δεν ήξεραν πως να το χρησιμοποιούν. Πόσο μάλλον τις πλατφόρμες του Υπουργείου που ούτε εμείς ξέραμε να τις χρησιμοποιούμε και έπρεπε να τις "διδάξουμε" στους μαθητές μας. Έπρεπε να μάθουν να απαντούν σε assignments που την ώρα της απάντησης δεν έβλεπαν την ερώτηση (!) (e-me), να απαντούν σε ασκήσεις drag and drop, διαδραστικά βίντεο που βαριόντουσαν να παρακολουθήσουν, ακροστοιχίδες που μπορεί να μην έβγαιναν (γιατί είμαστε άνθρωποι και κάνουμε κι εμείς λάθη!), φύλλα εργασίας στο liveworksheets που δεν ξέρουν τι να συμπληρώσουν στο πινακάκι (student, subject, grade level) και γενικά έπρεπε να απαντήσουν σε κάθε πιθανή άσκηση που τους βάζαμε ακόμα κι αν υπήρχαν τεχνικά προβλήματα που ούτε εμείς, αλλά ούτε και οι γονείς τους μπορούσαν να λύσουν.
Κληθήκαμε, λοιπόν, να πειραματιστούμε αρχικά μόνοι μας με τα "διαθέσιμα" εργαλεία, να συναποφασίσουμε ως σχολική μονάδα ποια θα χρησιμοποιήσουμε και στη συνέχεια να υποστηρίξουμε και τους συναδέλφους μας που αντιμετώπιζαν περισσότερες δυσκολίες από εμάς (γιατί ούτε κι εμείς τα ξέρουμε όλα!). Και στη συνέχεια έπρεπε να επιμορφώσουμε τους γονείς και τους μαθητές μας. Και μέσα σε όλα αυτά να παράγουμε και μαθησιακό υλικό και "διασκεδαστικούς" τρόπους παρουσίασης μέσα από μία ψυχρή οθόνη για να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών και των γονέων τους (γιατί ακόμα και στις μεγαλύτερες τάξεις αυτοί διάβαζαν κάθε μέρα τα email, έμπαιναν στις πλατφόρμες για να δουν αν υπάρχει καινούργια άσκηση, και έγραφαν τα κείμενα στις ασκήσεις των μαθητών). Με άλλα λόγια, εκτεθήκαμε φάτσα φόρα στους μαθητές μας, στους γονείς τους και όλη την τοπική και μη κοινότητα και κοινωνία. Εκτεθήκαμε γιατί κριθήκαμε "ανεπαρκείς" σε ένα τεστ που πήγαμε αδιάβαστοι, χωρίς ύλη και χωρίς βιβλία.
Η γεύση που μου αφήνει η πρώτη φάση της εξ αποστάσεως διδασκαλία στο δημοτικό είναι γλυκόπικρη. Γλυκιά γιατί όντως οι νέες τεχνολογίες μπορεί να διευκολύνουν τη μάθηση, να κάνουν το μάθημα πιο ενδιαφέρον, ενώ μας δίνουν και νέες δυνατότητες. Πιο πολύ όμως είναι πικρή, γιατί δεν γνωρίζουμε πως να τις χρησιμοποιήσουμε, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να τις διδάξουμε και στους μαθητές μας. Το χάσμα ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς τους μαθητές και τους γονείς τους είναι μεγάλο ως προς τη χρήση αυτών των τεχνολογιών, αλλά και την πρόσβασή τους σε αυτές. Πως λοιπόν θα γίνει μάθημα μέσα σε τέτοια πλαίσια;
Υ.Γ. Σε περίπτωση που κάποιοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις δυσκολίες που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε, ας δοκιμάσουν να κάνουν ένα quiz set στην e-me και να το προωθήσουν ως assignment στους μαθητές τους, αφού έχουν προηγουμένως αναρτήσει ένα sway με τη "θεωρία" του μαθήματος μέσα σε 45' μιας διδακτικής ώρας!
